Filary buddyzmu

Esencję wiary buddyjskiej stanowią cztery szlachetne prawdy wygłoszone przez Buddę. Wyjaśniają one podstawę, drogę oraz cel całej tej praktyki oraz występują na wszystkich poziomach nauk Buddy. Pokazują one przede wszystkim przejście od zwykłego doświadczania do stanu wyzwolenia się z cierpienia i oświecenia. 1. Wszystko, co uwarunkowane jest cierpieniem – Budda opisuje trzy rodzaje cierpienia, które przeżywa się słabiej lub silniej, w zależności od tego jak sobie je uświadamiamy. Starość, choroba i śmierć, to cierpienie, którego doświadczamy, gdy identyfikujemy się ze swoim ciałem. Wtedy odbierane są jako realny ból, który bezpośrednio nas dotyka.

Kolejne rozumienie cierpienia to takie, które odnosi się do przywiązania do tego, co przemijające. W tym przypadku żałość związana jest z tym, że pewne rzeczy nie mogą trwać wiecznie. Ostatnie rozumienie cierpienia wynika z niedostrzegania uwarunkowania wszystkich rzeczy. Jest to najbardziej subtelna forma cierpienia, która bierze się z faktu, że nigdy nie jesteśmy w stanie myśleć całkowicie obiektywnie. Zawsze postrzegamy świat w konkretny sposób, który uwarunkowany jest tym, kim jesteśmy. Stąd też niezwykle trudno jest uzyskać kontrolę nad sowim życiem i wyrwać się z uwarunkowanej egzystencji. 2.

Istnieje przyczyna cierpienia – Budda twierdzi, że przyczyną cierpienia jest zwykła niewiedza. Nieoświecony umysł nie jest bowiem w stanie rozpoznać swojej własnej natury, ponieważ umie postrzegać tylko to co na zewnątrz, a niekoniecznie dostrzec samego siebie. Prowadzi to do dualistycznego rozumienia świata, które dzieli je na to kim jest ten kto doświadcza i co jest doświadczane. 3. Istnieje koniec cierpienia – Budda wskazuje cel wiary, jakim jest oświecenie i wyzwolenie. Wyzwolenie, zwane również małą nirwaną, polega przede wszystkim na doświadczaniu stanu braku ego. Wiąże się to z tym, że postrzegamy własne ja jako iluzję, w związku z czym nie ma nikogo kto mógłby ulegać takim emocjom jak gniew lub duma.

Emocje pozbawione właściciela tracą swój punkt oparcia i w efekcie uspokajają. Oświecenie to z kolei wielka nirwana, która jest pełnym doświadczaniem natury umysłu. Odkrywa i uczy, że natura naszego umysłu nie jest różna od natury wszystkich zjawisk. Temu zrozumienie towarzyszy także nieustraszoność i nieograniczona radość, ponieważ nagle zdaje się sobie sprawę, że nic zewnętrznego nie jest zagrożeniem lub ograniczeniem. 4. Istnieje droga do końca cierpienia – trzy wspomniane wyżej prawdy są ukazaniem rzeczywistości i obecnej sytuacji ludzi nieoświeconych. Mówią o ich cierpieniu, wskazują na jego przyczyny oraz przedstawiają alternatywną drogę w postaci oświecenia.

Czwarta i ostatnia prawda, odnosi się z kolei do drogi osiągnięcia wspomnianego oświecenia, która prowadzi poza cierpienie. Ową drogą są oczywiście nauki samego Buddy, które dały jego przyjaciołom i uczniom szansę zmiany ich życia w kierunku wyzwolenia i oświecenia.